Sanskrit sözcüğü olan Karma davranış, hareket, eylem, yapılan iş demektir. Bilindiği üzere, Karma Yasası her eylemin gerçeklemesinin bir sebebi, bir de sonucu olduğunu öne sürer. Kısaca Eylem Yoga’ sı diye adlandırabilecek Karma Yoga yolu ile uygulayıcı bireysel potansiyelleri ile yüce, kozmik enerjiyi birleştirir. Bir diğer ifade ile Karma Yoga, davranış ve eylem yoluyla birliğe ulaşmak demektir.
Ekole göre, ortaya koyduğu hareketler yoluyla aydınlanmayı amaçlayan kişi, günlük aktivite ve sosyal faaliyetlerini, bunlardan şahsi menfaat sağlamadan yapmalıdır. Böylelikle ruhsal özgürlük ve huzura ulaşılmasını hedef gösteren Karma Yoga doğrudan amaca hizmet yolu olarak da kabul edilir. Karma Yoga yolunun seçilmesi ile birlikte henüz ilk günden itibaren sürdürülecek çetin yolculuğun zorluklarıyla mücadele etme gereği kendini belli eder. Dayanıklılığın her yeni günde defalarca sınandığı bu yolculukta, bireyin karşılaştığı her zorlukla birlikte ruhunun da değişime uğradığı vurgulanır. Neticede, bir Karma Yogi kişiliğini dönüştürerek evrensel bilinç ile yaşar.
RAJA YOGA
Anlamı, kral yogası veya soylu yoldur. Ekolün bilinen bir diğer adı Aştanga Yoga’dır. Aşta kelimesi sekiz anlamına gelirken, Anga ise basamak olarak çevrilmektedir.
Yoga türleri arasında en seçkin olanı olarak tabir edilir. Yoğun bir çalışma sistematiği içerir. Yama, Niyama, Asana, Pranayama, Pratyahara, Dharana, Dhayana ve Samadhi’den oluşan sekiz basamaklı yol bilincin kontrol altına alınmasıyla tam şuursal kontrol mekanizmasının mükemmel şekilde çalıştırılmasına yönelir. Bir başka ifade ile, Raja Yoga uygulaması kusursuz bir ahlaki hal ile bütün duyuların sıkı kontrolüdür. Böylelikle yavaş yavaş üstün bir beden, konsantrasyon ve meditasyona ulaşılır. Nihayetinde, ulaşılan hal, aklın sükunete ermesi ve tüm rahatsız edici dış faktörlerden özgürleşmesidir. Böylelikle, tüm kısıtlamalar aşılır ve makrokozmik yüce bilgiye varan Yogi normalüstü bilince sahip olur ki, buna Samadhi denilmektedir.
HATHA YOGA
Günümüzde en sık uygulanan yoga türüdür. Daha çok Asana ‘Duruş’, Pranayama ‘Nefes Çalışmaları’, Dharana ‘Odaklanma’ ve Savasana ‘Gevşeme’ üzerine yapılandırılmış olan Hatha Yoga’nın temel hedefi beden yoluyla zihni etkilemektir. Öğretisi, beden ile zihnin birlikteliğini, bütünselliğini içerir. Tekniklerin dikkatli ve bilinçli bir biçimde uygulanması omurga ve eklemlerin esnekliğini desteklerken, özellikle romatizma, kireçlenme, sindirim bozuklukları, damar sertliği, dolaşım bozuklukları gibi pek çok fiziksel sorunu aşmaya da yardım eder. Gevşeme tekniklerinin uygulanması bir yandan beyin sağlığını güçlendirirken, diğer yandan sinir sistemini yatıştırır, zihni dengeler ve olumlu bir duyguduruma zemin yaratır. Böylelikle birey, tam bir huzur ve sükunete ulaşır.
Hatha Yoga’nın bilinen en önemli ve eski kaynağı, Swami Swatmarama tarafından M.S. 1.200 yıllarında yazılan Hatha Yoga Pradipika’dır. Kitap Asana ‘Duruş’, Pranayama, Shatkarma ‘Temizlenme Yöntemleri’, Mudra ‘El Kilidi’, Bandha ‘Enerji Kilidi’, Nada ‘Ses’ Meditasyonu gibi birçok yogik uygulamayı kapsamaktadır. Natha ‘Şiva’ geleneğinin izdeşlerinden olan Swami Swatmarama, Gorakshanath ve Matsyendranath gibi gurularla yetişmiştir.
BHAKTI YOGA
Bhakti Yoga yolu, Yaratılışın kaynağına adanmış sınırsız bir sevgi yoludur. Kişi düşünce ve hisleri ile sonsuz yüceliğe hizmet eder, zamanla, sonsuz ve üstün sevgi ile birleşerek kişiliğinin sınırlarını aşar ve kozmik bilince ulaşır. Çoğunlukla duygusal yanı ağır basan kişiler tarafından seçilir. Temel olarak sevginin gücü ile güdülenmiş olan Bhakti yogi, her şeyi Tanrı sevgisinin tezahürü olarak görür. Dua ve ibadet yoluyla kendisini Tanrı’ya teslim eder. Duygularına yön verip, onları koşulsuz sevgi ve bağlılık yoluna çevirir. Ekole göre, gerekli olan sonsuz bir inançla sınırsız sevgiye sahip olunmasıdır.
Jnana Yoga yolu, üstün zeka, bilgi ve aklın yoludur. En zor yoldur, zira irade ve aklın muazzam gücünü gerektirir. Genel bir prensip olarak, öğrenci çok yüksek bir istek ve zeka gerektirdiği için bu yola girmeden önce diğer yollardan geçmelidir.
Bilgi ve bilgelikile derinden ilgilenen Jnana yogiler, kendileri hakkında her şeyi mükemmel bir şekilde bilerek, ruhsal uyanışa varırlar. Bu yogiler, henüz ilk dönemlerde dahi Atman hakkında bilgi sahibi olarak kendi bedenlerini, akıl durumları ve egolarını tanırlar. Tüm gizli duyularının ortaya çıkması, ilahi gücü tatması ile jnana yogi, sevinç verici bir denge ve bütünlük kazanır.
Bencillikten vazgeçme, Tanrı sevgisi, beden ve zihnin gücü, insanın kendini bilmesi hallerine ulaşılmaksızın, bu yolda başarıya erişilemez.